Όλοι ακούμε τις τελευταίες ημέρες για το σοβαρό πλέον ενδεχόμενο να υπάρξει «κούρεμα» 50 % στο ελληνικό χρέος και «επιλεκτική χρεοκοπία», όποια μέθοδος και εάν χρησιμοποιηθεί (π.χ. επαναγορά ομολόγων). Παρότι θεωρητικά η αριθμητική μείωση του χρέους μοιάζει να είναι κάτι «θετικό», καθώς θα διαγραφεί χρέος 170 δις ευρώ, οι αρνητικές συνέπειες ενδέχεται να είναι σοβαρές, σε όλους τους τομείς...
Διαβάστε τι σημαίνει πρακτικά το «κούρεμα» για τον απλό πολίτη:
Καταθέσεις
Οι τράπεζες θα δεχθούν μεγάλη πίεση στη ρευστότητά τους, καθώς θα υποστούν σημαντικές ζημιές, εξαιτίας των ομολόγων που βρίσκονται στην κατοχή τους. Για τη στήριξή τους θα δοθούν κεφάλαια από τον Έκτακτο Μηχανισμό Ρευστότητας της ευρωζώνης (EFSF). Θεωρητικά δεν θα υπάρξει πρόβλημα, όπως τουλάχιστον διαβεβαιώνουν όσοι γνωρίζουν. Πρόβλημα θα υπάρξει εάν για «ψυχολογικούς» κυρίως λόγους σπεύσουν οι καταθέτες να αποσύρουν μαζικά τα χρήματά τους από την τράπεζα, αν και δεν υπάρχει λόγος για κάτι τέτοιο. Στην περίπτωση αυτή δεν αποκλείεται να εφαρμοστούν μέτρα για τη «μη επιλεκτική χρεοκοπία», όπως το πλαφόν στα όρια αναλήψεων, έστω και για λίγες ημέρες. Πρόκειται για ακραίο οπωσδήποτε σενάριο, αλλά υπαρκτό.
Δάνεια
Η πίεση ρευστότητας στις τράπεζες ίσως οδηγήσει στη διακοπή κάθε πίστωσης, μέχρι να ξεκαθαρίσει η κατάσταση. Εάν το EFSFανταποκριθεί άμεσα στο καθήκον του να χορηγήσει ρευστότητα, το πρόβλημα θα είναι ασήμαντο ή μικρής διάρκειας. Εάν διαρκέσει, δεν αποκλείεται να διακοπούν και οι «ανοιχτές» γραμμές πίστωσης, όπως π.χ. οι αναλήψεις χρημάτων μέσω των πιστωτικών καρτών, που είτε θα κοπούν εντελώς είτε θα τεθεί σε αυτές μικρό όριο. Αρκετές τράπεζες ενδέχεται να διακόψουν επίσης τη δυνατότητα αγοράς καταναλωτικών ειδών με πιστωτικές κάρτες, όπως ήδη έχουν κάνει ακόμη και για καθυστερήσεις δύο ημερών στην καταβολή της δόσης. Στην περίπτωση αυτή η κάρτα σας θα χρησιμεύει μόνο για να πληρώνετε την ελάχιστη δόση στο ATMαλλά δε θα μπορείτε να κάνετε αγορές! Δυστυχώς, ενώ οι τράπεζες θα σταματήσουν να χορηγούν εντελώς πιστώσεις για κάποιο διάστημα, θα συνεχίσουν να ζητάνε την αποπληρωμή των δανείων που ήδη έχουν δώσει. Δεν αποκλείεται όμως να υπάρξει συντονισμένη κίνηση ρύθμισης των δανείων, με επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής ή με καταβολή μόνο των τόκων για ένα διάστημα, ώστε να μην καταρρεύσει από την αδυναμία πληρωμών όλο το σύστημα.
Μισθοί και συντάξεις.
Στον ιδιωτικό τομέα, εάν δεν υπάρξουν άλλες απρόβλεπτες καταστάσεις, δεν αναμένεται να υπάρξει άμεσα πρόβλημα ή θα αφορά αυτό μικρές κυρίως εταιρείες που στηρίζουν τη ρευστότητά τους στην τραπεζική χρηματοδότηση. Σε δεύτερο χρόνο όμως η εσωτερική υποτίμηση κατά 50% ενδέχεται να οδηγήσει σε μειώσεις μισθών και ομαδικές απολύσεις. Στο Δημόσιο τομέα, πέρα από τα μέτρα που είναι ήδη γνωστά, ίσως τεθούν επί τάπητος και άλλα. Εάν επίσης προηγηθεί μερική στάση πληρωμών πριν από το «κούρεμα», ίσως υπάρξει καθυστέρηση λίγων εβδομάδων στην καταβολή μισθών και συντάξεων. Το μεγάλο πρόβλημα όμως στις συντάξεις θα έχει να κάνει με τη βιωσιμότητα των ασφαλιστικών ταμείων σε βάθος χρόνου, καθώς θα υποστούν μεγάλες ζημιές από τα «κουρεμένα ομόλογα» και θα χρειασθούν ανακεφαλαίωση για να συνεχίσουν να λειτουργούν.
Καταναλωτικά αγαθά – Super Market
Από την στιγμή που δεν υπάρχει «κανονική» χρεοκοπία και η Ελλάδα παραμείνει στο ευρώ, δεν θα υπάρξει πρόβλημα εφοδιασμού από εισαγόμενα είδη. Οι τιμές των αγαθών αναμένεται να πέσουν, προσαρμοζόμενες και αυτές στη μείωση του βιοτικού επιπέδου, σε μια από τις ελάχιστες θετικές συνέπειες.
Ακίνητα
Όπως και με τα καταναλωτικά αγαθά, οι τιμές των ακινήτων θα προσαρμοσθούν προς τα κάτω, σε εφαρμογή του νόμου προσφοράς και ζήτησης. Όσοι αγόρασαν σπίτι με δάνειο όμως θα δουν να μεγαλώνει το ποσοστό του εισοδήματος που πρέπει να διαθέτουν για το στεγαστικό τους δάνειο, την ίδια στιγμή που η αξία του ακινήτου τους θα ακολουθεί την αντίστροφη διαδρομή και θα πέφτει σημαντικά.