Να ξεκαθαρίσω από την αρχή, ότι το παρόν άρθρο, έχει να κάνει με επικοινωνία ανθρώπων σε μια περίπτωση έκτακτης ανάγκης (πχ φυσικά φαινόμενα) και όχι με σινιάλα για βοήθεια.
Όταν γίνεται κάποιο μεγάλη φυσική καταστροφή πχ σεισμός ή πλημμύρα, ο πρώτος τρόπος που μας έρχεται στο μυαλό, για να επικοινωνήσουμε με τους δικούς μας, είναι το κινητό τηλέφωνο. Το κιν.τηλέφωνο, έχει μπει για τα καλά στην ζωή μας και μας έχει γίνει απαραίτητο.
Έχει αποδειχτεί όμως, ότι σε έκτακτες περιπτώσεις μεγάλου εύρους/μεγέθους, δεν είναι χρήσιμο, καθώς το δίκτυο είτε υπερφορτώνετε, είτε έχει καταρρεύσει η υλική υποδομή του. Έτσι έγινε και πρόσφατα στην Ρωσία με τον μετεωρίτη που έπεσε, όπου όλοι έσπευσαν να τηλεφωνήσουν με το κινητό τους τηλέφωνο και το δίκτυο είχε “πέσει”.
Θα ήταν καλό σε αυτές τις περιπτώσεις, αν δεν συντρέχει άμεσα λόγος, να επικοινωνήσουμε με κάποιον, να μην το κάνουμε αμέσως, ώστε να μην υπερφορτώσουμε το δίκτυο. Αν είναι απαραίτητο και δεν μπορούμε να βγάλουμε γραμμή, μπορούμε να δοκιμάσουμε να στείλουμε γραπτό μήνυμα, το οποίο μπορεί να έχει περισσότερες πιθανότητες να “περάσει” ή θα σταλεί αυτόματα μόλις επανέλθει το δίκτυο, χωρίς να χρειάζεται εκ μέρους μας, να προσπαθούμε ξανά και ξανά να επικοινωνήσουμε. Και φυσικά εφόσον δεν “πιάνουμε” γραμμή, δεν καλούμε και ξανά καλούμε συνεχώς στο “καπάκι”. Αφήστε λίγο χρόνο ενδιάμεσα και ξανά προσπαθείστε. Επίσης, μιας και τα σύγχρονα κινητά τηλέφωνα, έχουν δυνατότητα να συνδέονται στο internet και μέσω Wifi, θα μπορούσαμε να το χρησιμοποιήσουμε για να στείλουμε κάποιο email ή tweet.
Σε περιπτώσεις όμως που αφορούν ένα άτομο ή μικρές ομάδες (πχ χαθήκαμε στο δάσος, μείναμε με το αυτοκίνητο στο βουνο κτλ) είναι ιδιαίτερα χρήσιμο και έχει σώσει ζωές. Αρκεί βέβαια να είμαστε εντός δικτύου, το κινητό μας, να είναι φορτισμένο και να είμαστε σε θέση που μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε, εννοώντας ότι δεν είμαστε τραυματισμένοι.
Σε μεγάλης έκτασης καταστροφές, πιο σίγουρο είναι το δίκτυο σταθερής τηλεφωνίας. Θα πρέπει να λάβουμε υπόψιν όμως, ότι δεν θα πρέπει το σταθερό μας τηλέφωνο να χρησιμοποιεί κάποια συσκευή που απαιτεί ηλεκτρικό ρεύμα, όπως τα ασύρματα τηλέφωνα ή τα τηλέφωνα που δίνουν οι εναλλακτικοί πάροχοι σταθερής τηλεφωνίας. Το πιο πιθανό είναι να μην έχουμε ούτε ηλεκτρικό ρεύμα, όποτε σε αυτήν την περίπτωση, δεν θα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το τηλέφωνο. Μια άλλη λύση, είναι να έχουμε μια προπληρωμένη κάρτα για τα δημόσια τηλέφωνα (τηλεκάρτα). Αν και σε αυτήν την περίπτωση, νομίζω πως υπάρχει θέμα με το ρεύμα, τουλάχιστον θα μπορούμε να βρούμε στον δρόμο κάποιο τηλέφωνο και να καλέσουμε τους δικούς μας, στην περίπτωση που το δίκτυο της κινητής τηλεφωνίας έχει πέσει.
Ένας άλλος τρόπος θα ήταν να χρησιμοποιήσουμε κάποιο internet cafe και μέσα από το internet να στείλουμε email/tweet. Φυσικά και αυτό υπό όρους, αφού θα χρειάζεται να υπάρχει ρεύμα και να είναι τα μαγαζιά ανοιχτά. Επίσης θα πρέπει αυτός που επικοινωνείτε να είναι online ώστε να δει έγκαιρα το μήνυμα σας και φυσικά να έχει γνώσεις να μπορεί να διαβάσει ένα email, πράγμα λίγο δύσκολο για άτομα μεγάλης ηλικίας και μη εξοικειωμένα με την τεχνολογία.
Ένας πιο σίγουρος τρόπος για να επικοινωνήσουμε, είναι η χρήση κάποιου ραδιοερασιτεχνικού μέσου ή ασύρματου CB. Το θέμα του ραδιοερασιτεχνισμού είναι μεγάλο και χρειάζεται γνώσεις, καθώς και την έκδοση κάποιας σχετικής άδειας. Από την άλλη, η χρήση ενός CB ή PMR446 είναι ελεύθερη και δεν απαιτεί άδεια. Για περισσότερες πληροφορίες διαβάστε αυτό το ενδιαφέρον blog. Αυτό που πρέπει να ξέρουμε εμείς, είναι ότι με την χρήση αυτών των ασύρματων μέσων, μπορούμε να επικοινωνήσουμε με άλλα άτομα, σε μικρή ή μεγάλη απόσταση, ανάλογα το μέσο που χρησιμοποιούμε και να καλέσουμε σε βοήθεια. Η χρήση τους διαφέρει από αυτή των κινητών τηλεφώνων και σίγουρα χρειάζεται κάποια εκπαίδευση/εξάσκηση για να καταφέρουμε να επικοινωνήσουμε με επιτυχία. Είναι όμως ανεξάρτητα από το δίκτυο της τηλεφωνίας και ακόμα και στην περίπτωση μεγάλων καταστροφών, χρησιμοποιούνται από τα σώματα ασφαλείας και διάσωσης για την οργάνωση των επιχειρήσεων. Στην ίδια κατηγορία ανήκουν και τα γνωστά Walkie-Talkie, αλλά είναι πολύ περιορισμένης εμβέλειας και πρακτικά θα έλεγα ότι είναι άχρηστα.
Ο πιο χρήσιμος τρόπος επικοινωνίας όμως, θα έλεγα ότι είναι να “επικοινωνήσετε” με τους δικούς σας, πριν καν συμβεί το γεγονός. Τι εννοώ. Ότι κανονικά θα πρέπει να υπάρχει ένα πλάνο/σχέδιο αντιμετώπισης καταστροφών, που θα γνωρίζουν όλα τα μέλη της οικογένειας, με καθορισμένα ασφαλή σημεία, όπου τα μέλη θα μπορέσουν να καταφύγουν σε περίπτωση ανάγκης. Ας δούμε ένα παράδειγμα. Έστω ότι έχουμε μια τετραμελή οικογένεια, με δύο παιδεία που πάνε σχολείο, ο σύζυγος εργάζεται και η σύζυγος όχι. Μπορούμε να φτιάξουμε ένα πλάνο, ώστε σε περίπτωση πχ σεισμού τα παιδιά να γνωρίζουν ότι θα πρέπει να πάνε σε ένα ανοιχτό σημείο, κοντά στο σχολείο και να περιμένουν εκεί μέχρι η σύζυγος να πάει να τα παραλάβει. Ο σύζυγος λόγω ότι εργάζεται και μπορεί να είναι πιο μακριά, είτε θα τους συναντήσει αργότερα είτε θα τους βρει σε ένα άλλο σημείο, όπου η σύζυγος με τα παιδεία θα έχει μεταβεί με ασφάλεια.
Σε αυτήν την περίπτωση, δεν χρειάζεται καν η χρήση κινητών/σταθερών τηλεφώνων και ασυρμάτων, αφού όλοι γνωρίζουν τι πρέπει να κάνουν και απλά το πράττουν. Αν για κάποιο λόγο κάποιος δεν καταφέρει να μεταβεί στο ασφαλές σημείο, αυτόματα καταλαβαίνουμε ότι έχει πρόβλημα, οπότε πράττουμε ανάλογα. Καταστρώνοντας το πλάνο από πριν, πετυχαίνουμε δύο πολύ σημαντικά πράγματα. Καταρχάς δεν επιβαρύνουμε τα δίκτυα τηλεφωνίας και κατά δεύτερον και πιο σημαντικό, δεν χάνουμε χρόνο προσπαθώντας να επικοινωνήσουμε τηλεφωνικά. Την στιγμή που άλλοι σαστισμένοι προσπαθούν να πάρουν τηλέφωνο και είναι όλο αγωνία, εμείς προχωρούμε βάση σχεδίου, σίγουροι και το κυριότερο, απομακρυνόμαστε από το μη ασφαλές σημείο, αφού πηγαίνουμε σε ασφαλή τοποθεσία που έχουμε ορίσει εκ των προτέρων.
Αν για κάποιο λόγο χρειάζεται να φύγουμε από το σημείο που έχουμε καθορίσει και δεν έχουν καταφέρει όλα τα μέλη να έρθουν, πριν φύγουμε αφήνουμε κάποιο σημάδι/σημείωμα, ενημερώνοντας προς τα που πάμε. Έτσι, αν κάποιος άργησε να έρθει, θα βρει το σημείωμα/σημάδι και θα καταλάβει ότι πρέπει να προχωρήσει σε άλλο γνωστό σημείο. Για παράδειγμα, το σημάδι/σημείωμα, θα μπορούσε να είναι κάποιο σχέδιο/μήνυμα/τηλέφωνο, ζωγραφισμένο με μαρκαδόρο σε κάποιο τοίχο/πλάκα πεζοδρομίου/παγκάκι. Ή πολύ απλά, να πούμε σε κάποιον γνωστό/γείτονα/μαγαζάτορα, ότι αν δει τον τάδε, να του πει να έρθει στο σημείο που θα του πείτε. Σίγουρα ο καθένας μπορεί να σκεφτεί κάτι που τον βολεύει.
Η προνοητικότητα και η πρόληψη, είναι σε πολλά θέματα, πολύ καλύτερη από το να προσπαθείς αργότερα να αντιμετωπίσεις τα γεγονότα, με διάφορα μέσα. Είναι επίσης και πιο οικονομικός τρόπος, καθώς δεν χρειάζεται να αγοράσετε κάτι, παρά μόνο να καταστρώσετε εξ αρχής το πλάνο σας. Διαφορετικά, χρειάζεται να αγοράσετε εξοπλισμούς (CB, μπαταριες, walkie talkie κτλ).
Σε πολύ δύσκολες καταστάσεις, υπάρχουν και άλλοι τρόποι για επικοινωνία που όμως χρειάζονται κάποια οργάνωση εκ μέρους της πολιτείας και την συμμετοχή των συνανθρώπων μας. Ένα παράδειγμα είναι οι τοίχοι με φωτογραφίες αγνοούμενων. Σε ένα σημείο όλοι οι άνθρωποι που έχουν χάσει κάποιον δικό τους, βάζουν μια φωτογραφία του και γράφουν ή αφήνουν στον υπεύθυνο, έναν αριθμό τηλεφώνου, ώστε αν κάποιος γνωρίζει κάτι να επικοινωνήσει. Με περίπου ίδιο τρόπο θα μπορούσαμε να γράψουμε ένα μήνυμα και το όνομα μας, ώστε αν το δει κάποιος γνωστός μας, να ξέρει ότι είναι καλά. Τέτοιες προσπάθειες συνήθως γίνονται μέσω του Ερυθρού Σταυρού, χρησιμοποιώντας και άλλα μέσα πχ ραδιοφωνικούς σταθμούς, για την εύρεση χαμένων προσώπων.
Σε πολύ δύσκολες καταστάσεις, υπάρχουν και άλλοι τρόποι για επικοινωνία που όμως χρειάζονται κάποια οργάνωση εκ μέρους της πολιτείας και την συμμετοχή των συνανθρώπων μας. Ένα παράδειγμα είναι οι τοίχοι με φωτογραφίες αγνοούμενων. Σε ένα σημείο όλοι οι άνθρωποι που έχουν χάσει κάποιον δικό τους, βάζουν μια φωτογραφία του και γράφουν ή αφήνουν στον υπεύθυνο, έναν αριθμό τηλεφώνου, ώστε αν κάποιος γνωρίζει κάτι να επικοινωνήσει. Με περίπου ίδιο τρόπο θα μπορούσαμε να γράψουμε ένα μήνυμα και το όνομα μας, ώστε αν το δει κάποιος γνωστός μας, να ξέρει ότι είναι καλά. Τέτοιες προσπάθειες συνήθως γίνονται μέσω του Ερυθρού Σταυρού, χρησιμοποιώντας και άλλα μέσα πχ ραδιοφωνικούς σταθμούς, για την εύρεση χαμένων προσώπων.
Από όλα τα παραπάνω, προτιμήστε να καταστρώσετε το δικό σας, πλάνο σωτηρίας και μην βασίζεστε μόνο σε τεχνολογικά μέσα ή υπηρεσίες. Ναι είναι πιο δύσκολο, αλλά αν το κάνετε σίγουρα δεν θα το μετανιώσετε. Δείτε μόνο τι γίνεται κάθε φορά που έχουμε κάποια μεγάλη φυσική καταστροφή και αμέσως θα καταλάβετε ότι κανένα τεχνολογικό μαντζαφλάρι δεν μπορεί να αντιμετωπίσει την μανία της Φύσης και να αντικαταστήσει επάξια την ανθρώπινη λογική και προνοητικότητα.
